لایف رفت

لایف رفت (Life raft) جزیره ای باد شونده و امن در پهنه آبهای عمیق اقیانوسها و خلیج ها

تاریخچه قایق های نجات

کلمه RAFT به مفهوم هر ساختار مسطحی برای پشتیبانی یا حمل و نقل روی آب است که معمولاً از طراحی اولیه برخوردار بوده و عدم وجود بدنه مشخصه آن است. لایف رفت ها معمولاً با استفاده از هر ترکیبی از مواد شناور مانند چوب، بشکه های مهر و موم شده یا محفظه های هوای متورم (مانند پانتون‌ها)

شناور نگه داشته می شوند و توسط موتور حرکت نمی کنند. قایق ها(RAFT) یک روش حمل و نقل باستانی هستند. از طلوع بشریت از قایق های طبیعی مانند پوشش گیاهی در هم تنیده و تکه های چوب برای عبور از آب استفاده می شده است.
در طول عصر بادبان، قایق های کشتی اغلب به عنوان قایق نجات در مواقع اضطراری نیز استفاده می شدند.
جورج شاو لفور در مارس 1870 در پاسخ به سوالی در مجلس عوام بریتانیا در مورد غرق شدن PS Normandy گفت که به نظر هیئت تجارت، نمی توان کشتی های بخار مسافری را که بین انگلستان و فرانسه حرکت می کنند مجبور کرد که برای مسافران بسیار زیادی که اغلب حمل می کنند قایق های کافی داشته باشند. آنها عرشه ها را محصور می کنند و به جای کاهش خطر، به خطر می افزایند.
در اواخر دهه 1880، ماریا بیزلی طراحی قایق های نجات را بهبود بخشید. او در سال 1880 یک قایق نجات دهنده را در ایالات متحده و انگلیس به ثبت رساند.
قایق بیزلی از پایه‌ای از شناورهای فلزی تاشو استفاده می‌کند که انعطاف‌پذیرتر است و ذخیره‌سازی روی کشتی را آسان‌تر می‌کند، همچنین شامل ظروف هوابند برای محافظت از مواد فاسد شدنی است.
در آغاز قرن بیستم، وجود کشتی‌های بزرگ‌تر به این معنی بود که افراد بیشتری می‌توانستند سفر کنند، اما قوانین ایمنی در مورد قایق‌های نجات، قدیمی باقی مانده بود: برای مثال، قوانین بریتانیا در مورد تعداد قایق‌های نجات بر اساس تناژ یک کشتی بود و فقط کشتی‌های 10000 تن ثبت ناخالص و بیشتر را در بر می‌گرفت. فقط پس از غرق شدن کشتی تایتانیک در 15 آوریل 1912، حرکت گسترده‌تری آغاز شد که به تعداد کافی قایق نجات در کشتی‌های

مسافربری برای همه افراد حاضر در کشتی فراهم گردد. تایتانیک، با تناژ ناخالص 46000 تن و حمل 20 قایق نجات، از مقررات تعیین شده توسط هیئت بازرگانی تجاوز کرد که به این مفهوم که این کشتی با قابلیت حمل 3330 نفر، قایق های نجات را تنها برای ظرفیت 1178 نفر حمل می کرد.

قایق نجات چیست؟

قایق نجات که به دلیل دو نوع دسته بندی اصلی خود بعنوان لایف رفت(Liferaft) و لایف بوت(Lifeboat) شناخته می شود قایقی کوچک با بدنه محکم(لایف بوت) و یا منعطف و باد شونده(لایف رفت) می باشد که در انواع شناورها و کشتی ها بسته به تعداد پرسنل یا مسافر آن، در ظرفیت های متناسب با تعداد نفرات حمل می گردد. این وسیله در مواقع بروز حوادث پرخطر جهت انتقال نفرات به نقطه ای دور از محل حادثه در سطح آب و نجات جان آنها استفاده می شود.

قایق های نجات بادی ممکن است به قوطی های باد شونده خودکار (دی اکسید کربن یا نیتروژن) یا پمپ های مکانیکی مجهز شوند. یک مکانیزم آزادسازی سریع و آزادسازی فشار روی کشتی ها تعبیه شده است تا قوطی یا پمپ به طور خودکار قایق نجات را باد کند و قایق نجات از کشتی غرق شده جدا شود. هواپیماهای تجاری نیز در صورت فرود اضطراری در آب ملزم به حمل قایق های غریق با باد خودکار هستند. سکوهای نفتی فراساحلی نیز قایق نجات دارند.

انواع قایق های نجات

سه طرح اصلی قایق نجات وجود دارد: ساحلی، فراساحلی و اقیانوس پیمایی. ساختار قایق های نجات طوری طراحی شده اند که بازماندگان را در حالی که منتظر نجات سریع هستند از آب دور نگه دارند.

 قایق‌های ساحلی فقط در صورتی باید در نظر گرفته شوند که احتمال نجات در یک روز زیاد باشد، زیرا فاقد ویژگی‌های مورد نیاز برای بقای طولانی‌مدت هستند، مانند لوله‌های بادشونده دوبل.

قایق های نجات فراساحلی با گنجاندن سایبان های پشتیبانی شده و دو لوله شناور (لوله دوم به عنوان پشتیبان اضطراری عمل می کند) زمان بقا را به چهار یا پنج روز افزایش می دهند.

 قایق‌های نجات اقیانوس پیمایی برای بقای طولانی مدت حداقل 30 روز طراحی شده‌اند و در اکثر کشتی‌های تجاری و با تاییدیه برخی از مقامات بین‌المللی تجهیزات، مورد نیاز هستند.

• قایقهای نجات تجاری(USCG and/or SOLAS)

این دسته شامل نوعی از قایق های نجات است که برای استفاده در کشتی های تجاری تایید شده اند و دارای یک یا چند تاییدیه مانند گواهی نامه USCG (گارد ساحلی آمریکا) یا SOLAS (کنوانسیون ایمنی جان در دریا) هستند که تنوع زیادی در تأییدیه های قایق های نجات تجاری در سراسر جهان نیز وجود دارد. اگر از کشتی های ماهیگیری تجاری، کشتی های مسافربری یا کشتی های تجاری بزرگتر استفاده می کنید، ممکن است نیاز به حمل یک قایق نجات تجاری تأیید شده داشته باشید.

برای تعیین اینکه آیا یک قایق غریق تجاری مورد نیاز است یا خیر و کدام نوع مورد استفاده قرار می گیرد فاکتورهای زیادی وجود دارد ، این جزئیات را در ادامه مقاله بررسی خواهیم کرد.

یک قایق نجات تجاری مورد تایید USCG معمولاً هنگام خرید از شرکت تولیدکننده دارای برچسب بازرسی دو ساله است، که تاریخ شروع اعتبار این برچسب لزوماً از زمانی که شما آن را خریداری کرده اید نیست، بلکه بر اساس تاریخی است که در ابتدا در شرکتِ سازنده بسته بندی شده است. پس از آن، همه قایق‌های نجات تجاری نیاز به بازرسی سالانه دارند که از زمانی شروع می‌شود که برچسب بازرسی اولیه دو ساله منقضی شود. قایق‌های نجات تجاری نیاز به تعمیر و نگهداری زیادی دارند و خرید آنها ممکن است گران باشد، اما مسئولیت زیادی در راه اندازی یک کشتی تجاری وجود دارد، بنابراین مهم است که قایق صحیح را انتخاب کنید و با خدمات سالانه هماهنگ باشید.

• انواع قایق های نجات تجاری مورد تایید USCG و SOLAS

قایقهای نوع A مورد تایید USCG/SOLAS : این قایقهای نجات با سرویس کامل بسته های مواد غذایی، آب آشامیدنی، منورهای دستی با رده بندی سولاس، بسته کمک های اولیه و مواردی بیشتر بسته بندی می شوند. کف این قایقها برای ممانعت از ایجاد شوک حرارتی هایپوترمی(Hypothermia) در نفرات در حین شناور بودن در آب دریا، عایق می باشد و برای سفرهای شناورها با فاصله نامحدود از خشکی مورد تایید می باشند. در واقع عبارت SOLAS ‘A’ اشاره به نوع تجهیزات پک شده در داخل قایق نجات دارد.

قایقهای نوع B مورد تایید USCG/SOLAS : این دسته همسان با نوع A سولاس بوده به استثناء اینکه بسته های مواد غذایی هیدروکربنی و آب آشامیدنی از بسته بندی آن حذف شده و نیمی از تعداد منورهای دستی و تجهیزات موجود در پک A، در این گروه از قایقهای نجات پک B قرار داده شده اند. حذف جیره های غذایی و آب و تعدادی از تجهیزات و منورهای دستی از پک B منجر به کاهش قابل توجه وزن این گروه از قایقهای نجات و همچنین کاهش چشمگیر هزینه سرویس دوره ای آنها می گردد. بطور کلی قایق های نجات نوع B برای شناورهای فعال در آبهای سرد حد فاصل 50 مایلی/ 80کیلومتری از ساحل مورد تایید قرار می گیرند.

قایق های نجات ویژه آب های ساحلی (USCG Coastal)

این گروه از قایق های نجات معمولا بلحاظ چارچوب مشابه نمونه های سولاس خود هستند به استثناء اینکه لایه محافظ حرارتی کف از ساختار آنها حذف شده است. بسته های تجهیزات بصورت قابل ملاحظه ای کوچکتر بوده و حاوی هیچ گونه جیره غذایی و نوشیدنی، تجهیزات محافظ حرارتی، لوازم ماهیگیری، کمک های اولیه و بطور معمول منورهای دستی نیست. قایق های نجات ساحلی در مجموع برای دریانوردی در آب های سرد حدفاصل 20 مایلی/ 32 کیلومتری از ساحل مورد تایید قرار می گیرند.

قایق های بدون سرپوش شناور(USCG approved IBA)

قایق های نجات بدون سایه بان در واقع با نام رسمی IBA(Inflatable Buoyant Apparatus) به مفهوم تجهیزات شناوری بادشونده خوانده می شوند. این گروه ابتدایی ترین نوع قایق های نجات تجاری است که سایه بان و لایه محافظ حرارتی در کف ندارند. اینها با تجهیزات مشابه قایق های ویژه آب های ساحلی(Coastal) برای شناورهایی در نظیر گرفته شده اند که در فواصل نزدیکتری از آبهای سرد ساحلی در محدوده 12 مایلی / 19کیلومتری از ساحل فعالیت می کنند.

قایق های نجات مورد تایید ISO (9650-1,2) و یات ها

این گروه از قایق های نجات برای استفاده بر روی شناورهای تجاری مورد تایید نیستند اما همچنان چند تاییدیه مهم دیگر را دارا می باشند. در بسیاری از رویداد های سازماندهی شده نظیر مسابقات قایق های بادبانی، شرکت کنندگان می بایست بر روی عرشه خود قایق نجات مورد تایید ISO را حمل کنند. اگر به دنبال خرید قایق نجات مناسبی هستید تا برای یکی از  این رویداد ها آماده شوید، می توانید ریز اطلاعات مربوط به اینکه کدام یک از تاییدیه ها مدنظر برگزار کنندگان آن است را در متن الزامات و پیش نیازهای حضور در آن رویداد، پیدا کنید. غالب قایق های نجات ایزویی در یک محفظه سخت در میان لفافه ای وکیوم شده اند که این امر زمان مقتضی برای سرویس آنها را به هر سه سال یکبار می رساند هرچند برخی شرایط و یا رویداد ها ممکن است دوره بازرسی و سرویس آنها را اجباراً کوتاه تر کند.

قایق های نجات مورد تایید ISO به دو گروه اصلی تقسیم می شوند:

• ISO 9650-1 : این گروه بعنوان قایق های نجات فراساحلی در نظر گرفته می شوند و شامل سایز های 4 نفره تا 12 نفره می باشند که برای دریانوردی های گسترده که احتمال مواجهه با بادهای بلند و موجهای با ارتفاع قابل ملاحظه وجود دارد طراحی شده اند ولی برای شرایط غیرعادی مثل طوفان های سهمگین مناسب نیستند. این قایق های نجات در شرایط اضطراری پرمخاطره باید کاملا بصورت خودکار و بدون نیاز به دخالت افراد عمل کنند.(منبع : سازمان بین المللی استاندارد سازی ISO به آدرس https://www.iso.org/obp/ui/#iso:std:iso:9650:-1:ed-1:v1:en )
• ISO 9650-2 : قایق های نجات این گروه غالبا قایق های نجات ویژه آب های ساحلی خوانده می شوند و شامل سایزهای 4 تا 10 نفره هستند. این قایقهای نجات با قابلیت بالای عملکرد خودکار برای دریانوردی هایی که احتمال مواجهه با شرایط جوی متعادل و محدود در مناطقی مانند آب های ساحلی، خلیج های بزرگ، مصب ها، دریاچه ها و رودخانه ها که محدود به این مناطق نیز نمی شود، طراحی شده اند. .(منبع : سازمان بین المللی استاندارد سازی ISO به آدرس: https://www.iso.org/obp/ui/#iso:std:iso:9650:-2:ed-1:v1:en )

اینها بصورت پایه سه پک تجهیزات انتخابی از قایق های نجات مورد تایید ایزو هستند:

• بیشتر از 24 ساعت >24hr : چنانچه از عنوانش مشخص است این نوع پک تجهیزات برای سفرهایی تعبیه شده است که بصورت بالقوه ممکن است شما در طول یک شبانه روز خارج از محدوده امداد رسانی و نجات در سطح آب دریا رها باشید. اگر به سفرهای دریایی فراساحلی می روید و یا در شرایط مناسب جوی در مناطق فراساحلی فعالیت می کنید، این پک قایق نجات مناسب شما است.
• کمتر از 24 ساعت <24hr : حدس شما درست است! اگر همچنان در آبهای فراساحلی که به تاسیسات و امکانات نزدیک است فعالیت می کنید و می توانید در صورت بروز خطر انتظار نجات یافتن در کمتر از 24 ساعت را داشته باشید، این پک از قایق های نجات همراه مناسبی برای شما است.
• ساحلی Coastal : چنانچه پیشتر نیز عنوان شد قایق های نجات ساحلی کمترین میزان لوازم ضروری را در بسته بندی خود دارند. اگر سفرهای شما نزدیک به خشکی و اسکله ها و در فاصله ای معقول از مراکز امداد رسانی ساحلی است، این نوع از قایق های نجات تنها گزینه درست شما است.

قایق های نجات ویژه شناور های تفریحی ساحلی و فراساحلی(Offshore & Coastal)

اگر شرایط شما با هیچیک از سناریو های عنوان شده در این مقاله ارتباطی ندارد و همچنان به این فکر هستید که داشتن یک نقشه پشتیبان برای نجات در سفرهای دریایی ایده خوبی است، این دسته از قایق های نجات مناسب شما است. صادقانه اگر به قایقرانی در نقطه ای از دریا بپردازید، امکان ندارد بتوانید تا محدوده ساحلی خانه خود شنا کنید مگر اینکه مایکل فلپس قهرمان آمریکایی شنای جهان باشید. قایق های نجات تفریحی ملزم به داشتن هیچگونه تاییدیه رسمی را نداشته و معمولا هر سه سال یکبار به بازرسی و تعمیرات نیاز دارند. این موضوع به معنای دنیای غرب وحشی نیست که اگر قایق نجات شما عمل کرد و یا نکرد، دیگر هیچ گزینه ای پیش روی خود نداشته باشید. در حقیقت برندهای برتر تولید کننده این قایق های نجات با ارائه وارانتی 12 ساله به شما اطمینان خاطر می دهند که همیشه با برنامه ریزی ارزیابی و سرویس قایق نجات خود آسوده خیال باشید. بسیاری از انواع قایق های نجات فوق العاده ای در این دسته وجود دارند که حتی به خوبی برخی از انواع قایق های نجات تجاری و ایزویی هستند و در عین حال قیمت کمتری دارند چرا که تولید کنندگان آنها ملزم به پرداخت هزینه های گران قیمت پروسه دریافت تاییدیه نیستند.

قایق های نجات ویژه شناورهای تفریحی معمولا در سه نوع در دسترس هستند:

• فراساحلی(Offshore) : این قایق های نجات برای سفرهای فراساحلی تعبیه شده اند که مشابه با نوع قایق های نجات ISO 9650-1 می باشند. اینها معمولا در بسته بندی خود جیره آب و یا موادغذایی، منورهای دستی، کیت کمک های اولیه و دیگر انواع اقلام ضروری را دارند. به جهت اینکه استاندارد معینی برای قایق های نجات تفریحی وجود ندارد، وجود دقیق تجهیزات در بسته بندی آنها در برند های مختلف تولید کنندگان متفاوت است. در قایق های نجات تفریحی فراساحلی بارزترین قسمت های مورد توجه وجود کف عایق حرارتی قایق نجات و کیف های بالاست بزرگ در آنهاست.
• ساحلی(Coastal) : در قایق های نجات تفریحی ساحلی معمولا از جایگذاری جیره های نوشیدنی و غذایی و بیشتر منورهای دستی در بسته بندی آنها چشم پوشی می شود. تنوع زیادی بین تولیدکنندگان این گروه از قایق های نجات تفریحی و لوازم جایگذاری شده در داخل بسته بندی آنها وجود دارد اما در کل این دسته از قایق های نجات فاقد کفی محافظ حرارتی بوده و تجهیزات محدودی دارند. قایق های نجات تفریحی ساحلی معمولا به علت تجهیزات حذف شده از داخل بسته بندی شان، سبک تر و کوچکتر هستند.
• سبک تاسیسات دریایی و فشرده(Platform style & Compact) : این گروه از قایق های نجات تفریحی کوچکترین، سبکترین و معمولاً ارزان ترین نوع قایق های نجات هستند. این قایق ها فاصله بین شناور شدن در آب با جلیقه نجات و پناه بردن به یک قایق نجات کامل را پر می کنند. این قایق های نجات معمولا از یک تیوب شناوری و مواد و لوازم مرتبط و سبک ساخته شده و می توانند در بسته بندی های بسیار کوچک جمع شوند تا نگهداری و حمل آنها به آسانی انجام گردد. اما این مسئله آنها را بدل و وسایل بازی استخر و حوضچه آب نمی کند. این قایقها همچنان مشابه نمونه های سایز کامل برادر خود ویژگی هایی نظیر کیف های بالاست، چراغ های اتوماتیک، نردبان سوارشدن به بورد قایق و سیستم پرباد کننده خودکار را دارا هستند. برخی های نمونه های این دسته از قایق های نجات نیز با سایه بان برپاشونده برای پناه دادن افراد از معرض تابش نور آفتاب ارائه می شوند.

برای مشاهده و خرید انواع قایق نجات اینجا کلیک کنید.

منابع:

WikiPedia
BoatUS
SurvivalAtSea